Een succesvol lifestyle-medicijn zoals erectiepil Viagra kan goed zijn voor een miljardenbedrijf. De Amerikaanse onderneemster Cindy Whitehead heeft met Addyi een vrouwelijk alternatief voor Viagra, dat in de VS verkocht mag worden. Het contrast met farmagigant Pfizer, die Viagra in 1998 introduceerde, is groot.

Een mijlpaal voor Cindy Whitehead en haar 4 jaar oude bedrijf Sprout Pharmaceuticals: de Amerikaanse gezondheidstoezichthouder FDA gaf dinsdag toestemming om Addyi op de markt te brengen, een sekspil voor vrouwen. De pil wordt gezien als een acceptabel behandelingsmiddel voor vrouwen met een ‘laag seksueel verlangen’.

Wel waarschuwt de FDA voor de risico’s van mogelijke bijwerkingen. Die kunnen optreden bij gebruik in combinatie met alcohol. Ook kan gebruik van de Addyi-pil leiden tot een lage bloeddruk en flauwvallen. De pil mag daarom alleen via gecertificeerde medische instituten en apotheken worden verstrekt.

Ondanks deze risico’s ligt de vergelijking met Viagra voor de hand. Ook die pil, in 1998 geïntroduceerd door farmareus Pfizer, kan weliswaar in zeldzame gevallen bijwerkingen hebben, zoals tijdelijke afname van het gezichts- en gehoorvermogen. Maar dat heeft het succes van Viagra uiteindelijk niet gehinderd.

Viagra als trendsetter

Pfizer lanceerde Viagra met een grote publiciteitscampagne en zette de toon voor een generatie van zogenoemde ‘lifestyle-medicijnen‘. Jarenlang kon het Amerikaanse bedrijf genieten van het patent op Viagra, waarmee concurrenten op afstand werden gehouden. In de VS heeft Pfizer nog rechten die tot 2019 lopen, maar in een aantal belangrijke Europese landen en Japen verviel het Viagra-patent in 2013 en 2014.

Per saldo leverde Viagra Pfizer afgelopen jaar nog 1,7 miljard dollar op, pakweg 300 miljoen dollar minder dan de 2 miljard dollar die de erectiepil in het piekjaar 2012 binnenbracht.

Neem je een wat langere horizon, dan blijft Viagra een ongekende kaskraker: in de afgelopen 10 jaar bracht de erectiepil in z'n eentje liefst 20 miljard dollar aan omzet binnen voor Pfizer.

Alternatief voor vrouwen

Geen wonder dat Sprout Pharmaceuticals, de maker van de Addyi-pil, hoge verwachtingen heeft van de vrouwelijke tegenhanger van Viagra. Maar wel vanuit een sterk afwijkend perspectief.

Waar Pfizer een grote multinational is met een jaaromzet van bijna 50 miljard dollar, met een reeks 'blockbusters' (medicijnen die per stuk minstens 1 miljard dollar jaaromzet opleveren) en grote onderzoeks- en marketingbudgetten, heeft het bedrijf van onderneemster Cindy Whitehead meer weg van een startup.

Sprout Pharmaceuticals werd in 2011 opgericht en is een private, niet-beursgenoteerde onderneming met 25 werknemers. Het team van topvrouw Whitehead richt zich naar eigen zeggen exclusief op doorbraken op het gebied van de "vrouwelijke seksuele gezondheid".

Voor de ontwikkeling van de Addyi-pil haalde Whitehead 100 miljoen dollar op bij private investeerders, waarvan 50 miljoen dollar afgelopen juni. Sprout Pharmaceuticals wilde daarbij geen informatie geven over wie de investeerders zijn en hoe het budget wordt gebruikt.

Score gelijk trekken

Als 'small pharma'-bedrijf profiteert Whitehead van de aversie tegen grote farmaceuten, inclusief Pfizer, die in de afgelopen jaren in totaal 26 door de FDA goedgekeurde medicijnen voor mannelijke seksuele problemen op de markt brachten, tegen nul voor vrouwen. In de VS ageert een lobbygroep van bedrijven en organisaties zonder winstoogmerk daartegen onder de naam 'Even the Score'. "Wij zijn een klein deel van dit veel grotere debat", gaf  Whitehead begin juni aan tegenover de site BizWoman.

Met de goedkeuring van de Addyi-pil door gezondheidswaakhond FDA is de man-vrouwscore op het gebied van seksmedicijnen nu dus 26-1. Vraag is of onderneemster Whitehead hiermee de sleutel in handen heeft om haar bedrijf de stap te laten maken van 'small' naar 'big' farma.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl